Tarihte Bugün - 18 Mayıs

Tarihte Bugün – 18 Mayıs

Turancılık faaliyetleri mercek altında

CHP yönetimi, II. Dünya Savaşı’nın ilk yıllarında Turancılara karşı ılımlı bir tavır sergilediyse de, savaşın gidişatı belli olduktan sonra bu konudaki tutumunu sertleştirdi. Konservatuvar öğretmenlerinden Sabahattin Ali’nin ırkçı-Turancı hareketin liderlerinden Nihal Atsız’ı dava etmesiyle başlayan mahkeme süreci, Turancılık meselesinin bir anda toplumda da yaygın şekilde tartışılmaya başlamasına yol açtı. Davalar sırasında çıkan olaylar üzerine hükümetin 18 Mayıs’ta yayımladığı resmi bildiri, Turancılara karşı tutum değişikliğini açıkça gösteriyordu:

Bunlar [Turancılar] masum gençlerin temiz milliyetçilik ve vatanseverlik duygularını istismar ederek genç nesil arasında kendilerine taraftar toplamakta ve bu suretle hedeflerine ulaşmak için devamlı ve sistemli bir faaliyet sarf etmekte ve memlekete zararlı ideolojilerini tahakkuk ettirmek yolunda çalışmaktadırlar.

Bu bildiriden bir gün sonra, Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’nün 19 Mayıs bayramı nedeniyle yaptığı konuşmada söylediği, “Türk milliyetçisiyiz, fakat memleketimizde ırkçılık prensibinin düşmanıyız” sözleri de, devlet yönetiminin bu konudaki yaklaşımının bir diğer ifadesiydi.

Konuşmayı izleyen iki hafta içinde ırkçılar gözaltına alınmaya başladı ve Türk siyasetinin önde gelen 23 isminin yargılandığı Irkçılık-Turancılık Davası 1944 Eylül’ünde başladı.