Tarihte Bugün - 24 Eylül

Tarihte Bugün – 24 Eylül

İsmet İnönü İzmir’de doğdu

Mustafa İsmet İzmir’de, o zaman İngiliz Yokuşu denilen, sonradan 842 numaralı sokak olarak tanınan sokakta mütevazı, ahşap bir evde 24 Eylül 1884 günü doğdu. Bu tarih, babası Reşit Bey tarafından titizlikle evdeki Kuran-ı Kerim’in arka sayfasına kaydedildi. Mustafa İsmet’in İzmir’de doğmasına karşın ne anne ne de baba tarafı İzmirli değildi. Tunaboyu Deliorman Türklerinden olan annesi Cevriye Hanım Razgradlı, babası Reşit Bey ise Kürüm soyundandı. Cevriye Hanım, okumuş bir aileden geliyordu. Babası Müderris Hasan Efendi’nin ölümünden sonra iki erkek ve bir kız kardeşiyle beraber İstanbul’a göçmüş ve Malatyalı Reşit Bey’le 1880’de orada evlenmişti.

Mustafa İsmet, beş kardeşin ikincisi olarak doğdu. İsmet’in doğduğu yıl babası Reşit Bey İzmir Adliyesi’nde sorgu yargıcı yardımcısı olarak çalışıyordu. Doğumdan 40 gün sonra Foça sorgu yargıçlığına, oradan da Buldan’a tayin oldu ve 4 yıl sonra İzmir’e döndü. Reşit Bey’in İzmir’den sonraki çalışma yeri Sivas’tı. Aile uzun bir yolculuktan sonra Sivas’a geldi ve Mustafa İsmet orada okula başladı.

İsmet İnönü’nün çocukluk hatıralarının çoğu Sivas’a aittir. Babası Reşit Bey, ahlak konularında hayli titiz, samimi bir Müslümandı. Terbiyesi sertti, iyi satranç oynardı. Mustafa İsmet’in satrançla tanışıklığı böyle başladı. Babası sorgu yargıcı olduğu için vakitli vakitsiz araştırmaya gitmesi gerekiyor, bu nedenle de evde at besleniyordu. İsmet’in atlarla tanışıklığı da böylece çok genç yaşlarda başladı.

Mustafa İsmet, ilkokula Sivas’ta gitti. İlkokul sonrasında önünde iki seçenek bulunuyordu. Ya sivil ortaokula girecekti, ya da askeri ortaokula. Askerliğe merakı seçimini kolaylaştırdı ve 1892 yılında Sivas Askeri Ortaokulu’nda eğitimine başladı.