Tekâlif-i Milliye (Milli Yükümlülükler) kararları
Mustafa Kemal’in, seferberlik başlatılması yönündeki ısrarına, 3 Temmuz 1920’de Büyük Millet Meclisi’nin gizli celsede verdiği cevap, “Fukara millet 5 yıldır durmaksızın özveride bulunmakta. Seferberlik yapamayız,” olur. Aynı Mustafa Kemal, bir yıl sonra Başkumandanlık Kanunu’yla Tekâlif-i Milliye kararlarını çıkartarak, ordunun ihtiyaçlarının halk tarafından karşılanmasını sağlayacaktı. O endişeli günlerde nereden medet umulacağına dair her kafadan bir ses çıkan Meclis’te, Besim Atalay’ın, “Ne yapacaksak Allah için kendi kuvvetlerimizle yapalım,” sözü tam bir sağduyu belgesidir.
Tekalif-i Milliye emirleri 7 ve 8 Ağustos 1921 günleri yayımlanmıştır. Bu kararlara göre halk elindeki silah ve cephaneyi orduya verecek; her aile bir askeri giydirecek; yiyecek, giyecek ve her türlü makineli aracın %40’ına el konacak ve bunların karşılığı daha sonra ödenecek; halkın elindeki binek hayvanlarının ve taşıt araçlarının %20’sine el konacak; sahipsiz bütün mallara el konacak; demirci, dökümcü, nalbant, terzi ve marangoz gibi iş sahipleri ordunun emrinde çalışacak ve halk askerlerin ulaşımına yardımcı olacaktı.
İsmet İnönü, devlet idaresinde hizmet verdiği yıllar boyunca, tespit edilen yolsuzluk olaylarına hiçbir zaman müsamaha göstermeyecek ve hoşgörü isteyenlere her zaman milletin Tekâlif-i Milliye ile katlandığı fedakârlığı hatırlatarak buna saygı gösterilmesini isteyecektir.
