Tarihte Bugün - 8 Ekim

Tarihte Bugün – 8 Ekim

Kadınlara seçme ve seçilme hakkı

Tanzimat dönemi, kadın hakları konusunda ilk adımların atıldığı dönemdir. Kadınlar ilk kez bu dönemde sübyan okulları, rüştiye, idadi ve sultani gibi orta öğretim kurumlarına gitmeye hak kazandılar. Tanzimat’la kadınlara tanınan bu fırsatlar Meşrutiyet Dönemi’ne gelindiğinde daha da genişletildi. Bütün bu deneyim ve birikim, Cumhuriyet döneminde tanınan haklara da zemin hazırladı.

1923 yılında Meclis’te kadına seçme hakkının verilmesi konusu ilk defa gündeme geldiğinde çeşitli tartışmalara yol açmış, ne var ki bu hakkın verilmesi kabul edilmemiştir. Cumhuriyetin ilanından sonra ise 7 Şubat 1924’te Türk Kadınlar Birliği’ni kuran kadınlar, çalışmalarını bu yönde sürdürmeye başladılar.

3 Nisan 1930’da kabul edilen Belediye Kanunu ile kadınlar, ilk kez belediye seçimlerinde oy kullanma ve belediye meclisinde seçilme hakkını elde ettiler. 26 Ekim 1933’te ise, 1924 tarihli Köy Kanunu’nda yapılan değişiklikle, muhtar ve ihtiyar meclisi seçiminde oy kullanma ve seçilme hakkını kazandılar. Nihayet 8 Ekim 1934’te, 1924 tarihli Teşkilat-ı Esasiye Kanunu’nun değiştirilmesine ilişkin kanun teklifinin kabul edilmesiyle milletvekili seçme ve seçilme hakkını da elde ettiler. 8 Şubat 1935’de ilk defa genel seçimlere katılan Türk kadınları, Meclis’e 18 milletvekili sokmayı başardılar.

Bu tarihte henüz, Fransa, İtalya ve İsviçre dahil birçok Avrupa ülkesinde kadınların seçme ve seçilme hakkı mevcut değildi.