Tarihte Bugün - 15 Ağustos

Tarihte Bugün – 15 Ağustos

Türkiye’de uçak üretimi için ilk adımlar

İsmet İnönü’nün başbakanlığı sırasında, 15 Ağustos 1925 tarihinde Türk Tayyare Cemiyeti ile Alman uçak üreticisi Junkers Flugzeugwerke A.G. arasında Türkiye’de uçak ve motorlarını imal etmek amacıyla bir anlaşma imzalandı ve böylece Tayyare ve Motor Türk Anonim Şirketi (TOMTAŞ) kuruldu.

Kurulacak uçak fabrikası için Kayseri seçilmişti. İnşaat iki aşamada tamamlanacaktı. İlk safhada fabrika, 1926 yılı sonbaharında uçak tamiri yapabilir hale gelecekti. İkinci aşama olarak ise, 1927 yılı içerisinde uçak üretimine başlanması planlanıyordu.

Junkers firmasının içerisinde bulunduğu mali güçlüklere rağmen Kayseri Uçak Fabrikası 6 Ekim 1926 tarihinde açıldı. Tesisin üretim kapasitesi yılda 250 uçak olarak öngörülmüştü. Tesiste, Almanya’dan gelen 5 mühendis ile 120 Alman ve 240 Türk işçi görev yapıyordu. Fakat 1927 yılına kadar, inşa edilmesi planlanan dört hangardan ancak iki tanesi tamamlanabildi. Junkers’in iddialarına göre Türk Hükümeti’nin ödemeleri geciktirmesi, Türk tarafına göre ise Junkers’in patent ve lisans konusunda anlaşmazlık çıkarıp Türkiye havacılık sanayiinde tekel olmayı amaçlaması sebebiyle 1928 Mart ayında sözleşme feshedildi. 27 Ekim 1928 tarihinde ise TOMTAŞ kapandı.