İnönü, Türk Dil ve Tarih Kurumlarının hamiliğini üstlendi
Türk Dili Tetkik Cemiyeti 12 Temmuz 1932’de kuruldu. İlk başkanı Samih Rifat’tı. 26 Eylül 1932’de toplanan Birinci Dil Kurultayı’nda, o gün Dil Bayramı olarak ilan edildi. Türk Dili Tetkik Cemiyeti’nin adı 1934’teki İkinci Kurultay’da Türk Dili Araştırma Kurumu, 1936’daki Üçüncü Kurultay’da ise Türk Dil Kurumu olarak değiştirildi. TDK’nin çalışma birimleri Derleme ve Tarama, Dilbilim ve Dilbilgisi, Sözlük, Terim, Yayın ve Tanıtma kollarından oluşuyordu. Kurum, Ekim 1951’den beri aylık Türk Dili dergisini çıkarmaktadır.
Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti ise 15 Nisan 1931’de kuruldu. Tüzüğünün birinci maddesine göre “Gazi Mustafa Kemal Hazretleri’nin himayesinde ve Ankara’da çalışan bir ilmi cemiyet” olan kurumun amacı, Türk ve Türkiye tarihini incelemek ve elde edilecek sonuçları çeşitli yollarla yaymaktı. Türk Tarihi Cemiyeti, o zamana kadar Fuad Köprülü gibi bir kaç istisna dışında modern tarihçiliğe ve arkeolojiye ilgi göstermeyen bilim çevrelerine yeni bir pencere açtı. İlk kongresini 1932 yılında yapan ve 3 Ekim 1935’te adı Türk Tarih Kurumu olarak değiştirilen kurum, bu tarihten sonra yürüttüğü yoğun arkeolojik araştırmalarla dünya çapında bir üne erişti. Kurumun kütüphanesi, Milli Kütüphane’den sonra en zengin kütüphane sayılmaktadır.
Türk Tarih ve Türk Dil Kurumları 1983’te Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu’na bağlandı. Her iki kurumun geliri, İş Bankası’nın Atatürk hisseleri denilen yüzde 26’lık sermaye payından sağlanır. Atatürk’ün vasiyeti icabı bu hisselerin temsilciliğini CHP yapmakta, kâr payları iki kurum arasında eşit olarak bölüştürülmektedir.
İsmet İnönü, 17 Ocak 1939’de Türk Dil ve Tarih Kurumlarının hamiliğini üstlenirken, burada da Atatürk’ün mirasına sahip çıktı.
“Lozan’dan Cumhuriyet’e İsmet İnönü” sergisi İzmir Adnan Saygun Sanat merkezinde açılıyor.
Pembe Köşk’te “İnönü’nün Son Başbakanlığı” adlı sergi açılıyor. Sergi 24 Mayıs’a kadar gezilebilir.
Lozan’ın 92.yılı Heybeliada İnönü Evi’nde kutlanıyor. Konuşmacı İlber Ortaylı. Program saat 18.00’de başlıyor.
Program için lütfen tıklayınız.
