Lozan Karikatürleri

Lozan Karikatürleri

Lozan Barış Konferansı karikatürlerinin çizerlerinden Alois Derso 1888 yılında, Emery Kelen ise 1896 yılında Macaristan’da doğdu. Her ikisi de Macar Yahudisi olan sanatçılar, ülkelerinden ayrılarak gittikleri İsviçre’nin Cenevre kentinde tanıştılar.

O tarihlerde Milletler Cemiyeti müzakereleri sırasında kamera kullanımı yasak olduğu için, basın kuruluşlarının karikatürist ve ressamlara ihtiyacı vardı. Alois Derso ve Emery Kelen karikatürlerini “Derso ve Kelen” imzası ile yayınlamaya karar verdiler.

İlk uluslararası konferansları olan Lozan Barış Konferansı sonrasında “Guignol Lozan’da” adıyla 25 renkli levha içeren bir albüm yayınladılar. Bu albümün tıpkıbasımı, 1993 yılında İnönü Vakfı tarafından “Karikatürcü Gözüyle Lozan Müzakeresi Albümü” başlığıyla Türkçe olarak yayınlandı.

Daha sonra Milletler Cemiyeti’nin bütün oturumlarını takip eden ikili, farklı uluslararası toplantı ve konferansların karikatür albümlerini hazırladılar. Ayrıca farklı gazete ve dergilerde de çizimleri yayımlandı.

İkinci Dünya Savaşı’nın ardından Birleşmiş Milletler’in kurulmasıyla sonuçlanan, San Francisco’da düzenlenen konferans sonrasında çıkardıkları “Birleşmiş Milletler Eskiz Defteri” isimli kitap, bu ikilinin son ortak yayını oldu.

BM’de danışmanlık, yönetmenlik ve yapımcılık gibi görevlerde bulunan Alois Derso, 1964 yılında New York’ta hayatını kaybetti.

Biyografi, anı kitapları ve siyasi çalışmalar dışında çocuklar için resimli kitaplar yayınlayan Emery Kelen, 1978 yılında Viyana’da hayatını kaybetti.

Karikatür açıklamaları Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Temuçin Faik Ertan tarafından yazılmıştır. Kendisine çok teşekkür ediyoruz.